Het lijkt allemaal zo simpel, het werk van een Italiaanse barista. Maar schijn bedriegt. Het vergt behoorlijk wat stressbestendigheid en ervaring om je klanten tevreden te houden met al hun eisen wat betreft hun kopje koffie.
Een ervaren barista wordt niet warm of koud van de vraag lang, kort of heel geconcentreerd. Knippert niet met de ogen wanneer hij de wensen hoort wat betreft de hoeveelheid, vorm en temperatuur van de eventuele melk. En schenkt het Italiaanse bakkie troost zonder problemen in een grote beker, een kleine kop of een glas. Al dan niet van tevoren warm gemaakt.
Koffie maar dan net even anders
Maar de keuzes beperken zich niet alleen tot de manier waarop je koffie geschonken wordt. Ze zijn namelijk nergens zo creatief in het bedenken van variaties op het thema ‘koffie’ als in Italië. Geef de barista de mogelijkheid om één, maximaal twee extra ingrediënten aan de standaard-caffé toe te voegen en er gaat een waar walhalla voor de koffie-verslaafden open. Waarbij het verschil soms schuilt in een ogenschijnlijk klein, maar toch zo heel belangrijk detail.
Daarom een klein overzicht van een enorm scala aan koffietjes met een twist. Zodat je bij je volgende bezoek aan een bar ergens in Italië eens een anders-dan-de-geijkte caffè kunt proberen.
- Espressino
In andere delen van Italië klinkt het misschien wat gek, maar niemand kijkt raar op als je in Lecce een ‘espressino’ besteld. Je krijgt het geserveerd in een glaasje en het lijkt op een cappuccino in het klein. En dat is het eigenlijk ook: de barista voegt aan je caffè warme, opgeschuimde melk of zelfs room toe. Eventueel een snufje cacao erover en klaar! En nee, dit is dus niet hetzelfde als een caffè macchiato: dan wordt er ‘gewoon’ warme melk op je caffè geschonken.
- Marocchino
Als je in Turijn bent, kun je er eigenlijk niet onderuit: het proeven van een marocchino. De bodem van een glas wordt bestrooid met flinke laag cacaopoeder. Vervolgens wordt het glas voor iets meer dan de helft gevuld met goedopschuimde melk en dan pas wordt de versgezette caffè toegevoegd. Nog wat cacaopoeder erover en je kunt je marrocchino drinken. Er zijn nogal wat variaties op de marocchino. In plaats van de cacaopoeder op de bodem, wordt de binnenkant van het glas ook wel bedekt met een laagje nutella. Het is verstandig om dan geen extra suiker door je koffie te roeren!
- Crema di Caffé
Koffie drink je in Italië niet alleen warm. Ook koude koffie kun je op heel verschillende manieren drinken. Of beter gezegd, lepelen als je het over crema di caffè of espressino freddo hebt. Een creme gemaakt van caffè, slagroom en suiker die gemengd wordt en daarna koud gehouden wordt. Je ziet het vooral ‘s zomers in de bars, draaiend in de glazen bol naast de slushpuppies. Een echte aanrader voor een warme dag!
- Caffé alla nocciola
De populaire caffé alla nocciola oftewel koffie met hazelnotenaroma komt uit de Campania, waar het in de jaren ’90 voor het eerst gemaakt werd. Er zijn verschillende varianten van deze koffie, waarbij natuurlijk iedereen ervan overtuigd is zijn of haar recept het originele recept is. Het geheim zit ‘m in de hazelnotenpasta, gemaakt van heel fijn gemalen hazelnoten, suiker en wat water. Na het zetten van je kopje caffè, voegt de barista een lepeltje van deze creme toe en vervolgens wat ‘crema di caffè’. Een echte opkikker dus, die je zowel warm als koud kunt drinken!
- Caffé in ghiaccio en caffè ‘shakerato’
Een kind kan de was doen en jij kunt zelf een caffè in ghiaccio maken. Het belangrijkste is het aanhouden van de juiste volgorde waarin je alles bij elkaar voegt. Maak een espresso, zoet die naar smaak met wat suiker en schenk het in glazen waarin je al vast ijsblokjes hebt gedaan. Let op: ijsblokjes toevoegen aan de warme koffie is absoluut not done! Een caffè shakerato vraagt net wat meer tijd. Je overgiet de ijsblokjes in een cocktailshaker met de gezoete koffie en schudt die eventjes flink heen en weer als ware het een cocktail. Klaar, zo simpel kan lekker zijn!
- Caffé leccese
Als er een streek in Italië is waar ze creatief zijn met koffie, dan is het wel Salento. Want naast de eerder genoemde ‘espressino’ en de ‘caffè in ghiaccio’/’caffé shakerato’ doe je er op een mooie dag met goede temperaturen verstandig aan een ‘caffè leccese’ te bestellen. Terwijl je alvast een beetje bijkomt in de koelte van de bar, bereidt de barista een caffè, schenkt die zonder suiker in een glas met ijsblokjes als ware het een ‘caffè in ghiaccio’, maar als finishing touch doet hij er een scheutje amandelmelk bij. Even roeren en een paar seconden wachten tot het drankje goed afgekoeld is en genieten maar!
- Moccacino
Een moccaccino lijkt op een marocchino maar is toch wezenlijk verschillend voor de Italiaanse smaakpapillen. Bij een marocchino wordt namelijk een grote hoeveelheid cacaopoeder gebruikt, bij een moccaccino juist warme chocolademelk of chocoladesiroop. De barista voegt goed opschuimde, warme melk toe aan een glas dat voor iets minder dan de helft gevuld is met chocolademelk. De moccaccino wordt dan aangevuld met versgezette espresso. En om het af te maken kun je er evenuteel nog wat cacaopoeder over stroooien. Soms wordt in plaats van de warme chocolademelk of -siroop een licht alcoholische chocoladelikeur gebruikt. Een echte opkikker voor een winterse dag!
- Granita di caffe
Een Siciliaanse koffie, uit Messina om precies te zijn: de ‘granita al caffe’. De espresso wordt gemengd met suiker en water en bewaard in de vriezer. Het langzaam opstijvende mengsel wordt vervolgens elk half uur opnieuw losgeroerd totdat er de typische ‘granita’ ontstaat. Je verdeelt de granita over de glazen, een toefje opgeklopte slagroom er op en smullen maar!
- Affogato en een caffé tiramisu
De affogato is het perfect dessert voor ijs- en koffieliefhebbers. Een bolletje vanille- of hazelnotenijs wordt overgoten met een kopje caffè en verdrinkt zo, affogato, in de koffie. Het is vervolgens wel de bedoeling dat je de koffie drinkt en niet het ijs oplepelt. Een variant op de affogato is de caffè tiramisu, waarbij je de Savoiardi-koekjes die gebruikt worden voor het bereiden van de tiramisù, verkruimelt over het bolletje ijs voordat je de caffè er overheen schenkt.
