Als je aan Italië denkt, zal ‘kasteel’ niet meteen het eerste zijn wat bij je opkomt. En dat terwijl het land er rijk aan is: het heeft er meer dan 400! Sommige liggen op hoge bergen, andere juist op een heuvel in een glooiend landschap en weer anderen worden helemaal omringd door water. Heel divers dus onderling, maar één ding hebben ze gemeen: ze zijn adembenemend mooi. We stelden een lijst samen met 10 kastelen die een bezoek absoluut waard zijn.
1 Rocca Scaligera van Sirmione (Gardameer)
Een vakantie aan het Gardameer is niet compleet zonder een bezoekje aan Sirmione. Het stadje ligt op een smal schiereiland in het Gardameer. Rocca Scaligera is één van de best bewaarde kastelen in Italië. De vier muren en de drie torens van het kasteel beschermen het historisch centrum van het stadje. Je kunt er alleen komen via één van de twee ophaalbruggen die Sirmione verbinden met het vasteland.
Aan één kant van het kasteel is er een dok, dat met zijn muren en torens ooit de boten beschermden. En wat zou een kasteel zijn zonder zijn eigen spook: volgens een oude legende zwerft in stormachtige nachten de geest van Ebengardo door het kasteel, op zoek naar zijn Arice.
2 Castello Aragonese, Ischia
Wie ‘Ischia’ zegt, zegt ‘Castello Aragonese’. Het kasteel ligt op een rots in de zee voor het eiland en torent op zijn hoogste punt 113 meter boven het zeeniveau uit. De stenen brug, Ischia Ponte, verbindt het vestingsstadje Celsa op Ischia met het kasteel.
Om bij het Castello Aragonese te komen, moet je na de brug nog door een 400 meter lange tunnel. Voordat Alfons van Aragon deze tunnel in de 15e eeuw in de rosten liet uithouwen, kon je het kasteel alleen via de zee bereiken. In het plafond van de tunnel zijn gaten aangebracht. Niet alleen om natuurlijk licht te hebben, maar ook eventuele belegeraars van het kasteel met kokende olie en stenen te verwelkomen
Het kasteel is het ideale decor voor een film. In 1952 draaide Burt Lancaster er daarom enkele scènes van de film “The Crimson Pirate” met Burt Lancaster.
3 Castello van Miramare, Trieste
Wil je je een beetje prins of prinses voelen? Dan moet je naar het Castello di Miramare! Het kasteel is omringd door prachtige tuinen met bijzondere planten en bomen. Vanaf de oever waaraan het ligt, heb je een prachtig uitzicht over de Golf van Triëst. Aartshertog Maximiliaan van Habsburg liet het in 1855 bouwen om er te wonen met zijn echtgenote Charlotte van België.
In het park ligt ook het ‘Castelletto’, een kleiner gebouw waar de twee pasgetrouwde echtelieden woonden tijdens de bouw van het kasteel. Het einde van hun sprookjesachtige huwelijk doet alle pracht echter teniet: Maximiliaan werd in Mexico gedood en heeft nooit in het kasteel gewoond. Charlotte verloor haar verstand na de dood van haar man en keerde uiteindelijk terug naar België.
4 Rocca Calascio (Abruzzen)
Middenin het Nationale Park Gran Sasso en het Laga-gebergte staat de Rocca Calascio. Dit middeleeuwse kasteel, dat op op 1460m hoogte ligt, werd puur voor militaire doeleinden gebruikt: de grote centrale toren is omringd met vier kleinere torens.
Vanaf het kasteel heb je een spectaculair uitzicht over de Apennijnen en de kleine dorpjes die je in de verte tussen de bergen en de vallei ziet liggen. De perfecte filmset eigenlijk. Vandaar dat er verschillende films zijn gedraaid, waaronder ‘Ladyhawke’ met Rutger Hauer en Michelle Pfeiffer, ‘The name of the rose’ met Sean Connery en de recentere ‘The American’ met George Clooney.
5 Castel dell’Ovo, Napels
Dit kasteel is één van die prominente bouwwerken die bijdragen aan dat beroemde panorama van de Golf van Napels. Het is tegelijkertijd het oudste van Napels: het werd in de 4e en 5e eeuw gebouwd.
De merkwaardige naam, het ‘Kasteel van het Ei’, komt voort uit een oude legende. De Latijnse dichter Vergilius, die in de Middeleeuwen ook als tovenaar werd beschouwd, zou in het geheim een ei in het fundament hebben verstopt . Dit ei zou het hele fort staande houden en het breken ervan zou niet alleen het kasteel laten instorten, maar ook een reeks catastrofes voor Napels betekenen. In de 14e eeuw liep het het kasteel aanzienlijke schade op en om een volksoproer te voorkomen, moest koningin Johanna I zweren dat zij het ei zou vervangen om alle voorspelde ellende te voorkomen. Of ze dat ook echt deed, weten we niet.
6 De Engelenburcht, Rome
Castel Sant’Angelo ligt op de rechteroever van de Tiber, pè eeen steenworp afstand van het Vaticaan. Het wordt ook wel het Mausoleum van keizer Hadrianus genoemd, omdat het oorspronkelijk zijn grafmonument was.
In de loop de eeuwen veranderde Castel Sant’Angelo regelmatig van rol: van een grafmonument werd het een versterkte buitenpost van de vestigingswerken van de stad, om vervolgens dienst te doen als gevangenis, daarna een residentie in renaissancestijl te zijn om tot slot een museum te wordem. Het kasteel dankt zijn naam aan een visoen van paus Gregorius: hij zag de Aartsengel Michaël zijn zwaard in de schede steken en begreep dat het einde van de pestepidemie voorbij was.
7 Castello di Fénis, Valle d’Aosta
In tegenstelling tot andere kastelen ligt het middeleeuwse kasteel van Fénis niet op de top van een berg, maar op een glooiende heuvel in een groen landschap. Het is één van de mooiste en best bewaard gebleven landhuizen die je in Italië kunt vinden.
De bijzondere architectuur van torens met kantelen, de dubbele verdedigingsmuren om het kasteel heen en de binnenplaats met fresco’s versterken het sprookjesachtige gevoel. En net in de Rocca Scaligera in Sirmione, waart er ook hier een heus kasteelspookje rond: een jongetje dat door zijn stiefmoeder vanwege een erfenis werd vermoord. Je hoeft niet bang te zijn dat hij je kwaad doet als je hem mocht tegenkomen tijdens een bezoek: het spookje vindt het leuk om lawaai te maken en spullen en meubels te verplaatsen, vooral in de keukens van het kasteel.
8 Castel del Monte, Andria
Dit is het meest mysterieuze kasteel dat je in Italië kunt vinden. Keizer Frederik II liet het in de 13e eeuw bouwen op een 540m hoge heuvel. Het heeft een achthoekige plattegrond met een achthoekige toren op elke hoek. Dat maakt het al bijzonder. Maar wat het nog mysterieuzer maakt is de de vraag wat nou eigenlijk de bedoeling was van het kasteel.
Het kasteel heeft geen slotgracht, geen strategische positie en niks dat erop wijst dat het gebruikt werd als een verdedigingswerk. In tegendeel, het heeft smalle wenteltrappen die absoluut ongemakkelijk zijn om het kasteel te verdedigen, schietgaten die te smal zijn om pijlen doorheen te schieten en geen enkele stal om tenminste één paard neer te zetten.
Kortom, het is een bouwwerk dat de geleerden bezighoudt. Was het een tempel voor de wetenschap, kijkend naar de wiskundig-astronomische en geometrische vormen waarin het getal 8 een belangrijke rol lijkt te spelen? Of was het een plek gebouwd als een arabische hammam, kijkend naar de watersystemen die het gebouw heeft om water te verzamelen? En wat is nu precies het verband met de Tempeliers waar sommigen het over hebben?
9 Castello van Marostica, Veneto
Eigenlijk is het Castello di Marostica niet één, maar twee kastelen. Ze zijn verbonden door een 1800 meter lange muur, die het hele stadje omringd. Via één van de vier stadspoorten kun je naar het historische centrum lopen met het mooie plein Piazza degli Scacchi. Eens in de twee jaar wordt hier een feest gehouden met personages in middeleeuwse kledingdracht. Tegenover het laag gelegen kasteel en het plein staat de Doglione, ook bekend als de Rocca di Mezzo, dat ooit een tolhuis was.
10 Castello Sforzesco, Milaan
Castello Sforzesco werd in de 15 eeuw gebouwd door Francesco Sforza en is één van de belangrijkste symbolen van Milaan en haar geschiedenis.
De buitenste verdedigingsmuur, ‘Ghilanda’ genoemd, is het oudste deel van het kasteel. Op de vier hoeken van de muur staan torens, die elk voor een windrichting staan. De torens hebben verschillende vormen: die op het zuiden en het oosten zijn rond, die op het noorden en het westen vierkant. Het kasteel is omringd door een slotgracht die nu droog ligt.
De Filarete-toren, de hoogste en centraal gelegen toren, is de hoofdingang tot het kasteel. Bij de achtergevel van het kasteel ligt de ‘Brug van Lodewijk de Moor’ die ooit de appartementen van de hertog verbond met de buitenmuren. Na de dood van zijn vrouw Beatrix sloot Lodewijk zichzelf op in zijn kamers. Vandaar dat de zalen nu de Salette Nere, de zwarte zaaltjes, worden genoemd.
Het kasteel is tegenwoordig in gebruik als expositieruimte waar je werken van Mantegna, Tintoretto en Bellini kunt bewonderen.
Dit artikel verscheen eerder op ditisitalie.nl
